Những món ăn ngày tết Việt Nam không thể thiếu

Ngày tết ở mỗi miền lại có nét đặc trưng văn hóa khác nhau, nhưng dù như thế nào cũng không thể thiếu món ăn ngày tết Việt Nam trong những mâm cỗ ngày tết được. Cùng Hanami Hotel Danang tìm hiểu xem có những gì trong mâm cỗ gia đình việc ngày tết nha!

Bánh chưng – món ăn ngày tết Việt Nam 

Dân gian xưa có câu: “Thịt mỡ dưa hành câu đối đỏ, cây nêu tràng pháo bánh chưng xanh”. Bánh chưng được coi là món ăn không thể thiếu trong ngày Tết và là có lịch sử rất lâu đời trong nền văn hóa ẩm thực Việt Nam, lưu truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác. 

Bánh được làm từ loại gạo nếp ngon được chọn lọc kỹ lưỡng, thịt lợn, đậu xanh và được gói vuông bằng lá dong, hay lá chuối tùy theo từng vùng miền, sau đó được đem luộc trong khoảng 8 – 10 giờ cho đến khi chín. Sau khi chín, bánh dẻo, rất thơm mùi của gạo nếp và có màu xanh của lá gói bánh. Một kỷ niệm vui khi về quê, cả nhà quây quần bên nồi bánh chưng ấm nóng, hâm nóng thêm không khí bằng những câu chuyện trong năm qua, chính vì vậy mà bánh chưng rất có ý nghĩa đối với người dân Việt Nam.

Bánh tét

Bánh tét có ý nghĩa là sự hội ngộ của đất và trời, một trong những món ăn truyền thống không bao giờ thiếu trong mâm cỗ Tết của người miền Trung. Nếu người miền Bắc có bánh chưng được gói bằng lá dong thì bánh tét tại miền Trung và miền Nam gói bằng lá chuối.

Mặc dù có thể khác nhau về nguyên liệu nhưng bánh tét đều được gói lại thành từng đòn hình trụ. Bánh tét thường gói chặt và ăn ngon hơn bánh chưng vì được lăn, ép sau khi luộc.

Dưa hành

Cùng với các món thịt mỡ và bánh chưng đặc trưng, dưa hành cũng là một món ăn không thể thiếu trong ngày tết truyền thống của người Việt Nam. Dưa hành thường chỉ được muối duy nhất một lần mỗi năm vào đúng dịp Tết. Dưa hành thường dùng để ăn kèm với các món khác sẽ tránh được tình trạng ngán, đặc biệt là đối với đồ ăn nhiều dầu mỡ.

Giò lụa

Giò lụa được làm từ hai nguyên liệu chính là thịt nạc thăn lợn giã nhuyễn kết hợp với hương vị của nước mắm ngon, gói trong lá chuối và luộc chín. Cả một quá trình tạo nên một món ăn cổ truyền của người dân Việt Nam, dù là ngày tết hay trong các dịp đám cưới, đám giỗ,…

Giò lụa được xem là món ăn vừa bình dị vừa sang trọng. Khi bày cỗ giò lụa thường được thái theo khoanh tròn, chia thành các miếng gọn gàng, sắp xếp lên đĩa trông đẹp mắt và dễ gắp.

Giò xào

Giò xào là món ăn truyền thống của người dân Việt Nam được làm từ các thành phần chính là thịt thủ (phần thịt ở đầu con lợn), xào chín cùng với một số nguyên liệu đặc trưng khác như mộc nhĩ, hạt tiêu, muối,… rồi tiến hành gói và nén chặt. 

Bắt nguồn từ miền Bắc Việt Nam và hiện nay đã trở thành món ăn phổ biến trên khắp cả nước

Xôi gấc

Theo quan niệm của người xưa những ngày đầu tiên của năm mới mà may mắn, thì cả năm sẽ may mắn theo, và tương truyền từ xa xưa rằng màu đỏ là màu của sự may mắn, màu của hạnh phúc lứa đôi. Vì vậy mà trong những ngày tết hay ngày rằm, ngày lễ nhất định phải có 1 đĩa xôi gấc thơm ngon.

Xôi gấc được nấu từ loại gạo nếp thơm ngon, được trộn chung với gấc tươi rồi cho vào nồi hấp. Sau khi được hấp chín thì xôi sẽ có màu đỏ tươi trông rất đẹp và hấp dẫn, mang lại may mắn trong ngày tết.

Gà luộc

Gà luộc là món ăn không thể thiếu trong các mâm cỗ ngày Tết, cũng như trong các dịp khác trong năm. Từ trước đến nay thì mọi người luôn tin tưởng rằng gà sẽ mang đến niềm may mắn, một sự khởi đầu thuận lợi cho một năm mới. 

Người ta lựa chọn kỹ lưỡng những con tươi ngon, làm sạch rồi sau đó cho vào nồi luộc cùng một số gia vị khác tùy vùng miền, 1 chút muối, gừng sẽ làm cho gà có vị thơm hơn. Gà luộc chín tới sẽ có màu vàng óng rất đẹp, không bị rách da và được chấm kèm với muối chanh ớt hoặc muối tiêu chanh. Vị ngọt thơm của miếng thịt gà khi ăn kèm với lá chanh, chấm muối chanh ớt, tiêu sẽ tạo nên một hương vị đặc trưng rất khó quên.

Nem rán (ram)

Nem rán hay còn gọi là ram, tùy theo từng vùng miền mà tên gọi khác nhau, được xem là một món ăn khá bình dân nhưng lại rất cầu kỳ nhất bởi vì món này cần nhiều nguyên liệu nhưng không bắt buộc theo công thức nhất định. 

Nem rán được chiên bên ngoài màu vàng óng, bên trong thì chứa nhân đầy thịt, mộc nhĩ, rau củ và giá. Ngày nay, mặc dù có nhiều loại nem rán khác nhau như: nem rán hải sản, nem rán chay, chả giò… nhưng món nem rán truyền thống vẫn luôn được nhiều người ưa chuộng nhất.

Nem chua

Từ lâu đời, người dân Thanh Hóa đã xem nem chua là món quà ý nghĩa mà lại vô cùng tiện lợi, đem đi biếu tặng mỗi dịp tết đến xuân sang để thể hiện tình cảm chân thành nhất. Có người giải thích nem chua thường dùng để thờ cúng tổ tiên, cầu may mắn, sung túc do trước đây nó được chế biến để tiến vua trong dịp Tết. 

Nếu có dịp đến chơi dịp Tết tại miền Trung thì bạn sẽ được cùng người dân ở đây nhâm nhi với vài chung rượu và mồi là những chiếc nem chua thơm ngon rồi. Món ăn đặc sản này được làm chủ yếu từ thịt heo, sau khi tiến hành tẩm ướp gia vị xong, thịt được gói lại trong lá ổi hay lá chùm ruột để trong vài ba hôm, sau đó sẽ có vị chua thanh, giòn giòn, cay cay, hòa quyệt rất đỗi tuyệt vời.

Dưa món

Nếu như miền Bắc trong dịp Tết có món dưa hành thì ở miền Trung lại có dưa món. Được kết hợp từ nhiều các nguyên liệu khác nhau như: củ cải, cà rốt, dưa leo, đu đủ, củ kiệu,… sau khi phơi, sấy khô sẽ được ngâm trong dung dịch nước mắm chua ngọt được chế biến sẵn, tạo nên món ăn ngon không thể cưỡng nổi. Mặc dù nghe qua có vẻ đơn giản nhưng để có thể làm được dưa món đầy sắc màu và chuẩn vị thì tốn không ít thời gian cả sự tỉ mỉ. 

Lát bánh tét dẻo mềm ăn kèm với dưa món giòn giòn, chua chua đem đến cho người ăn một cảm giác lạ miệng rất khó quên ngay từ lần đầu thưởng thức, một hương vị đặc trưng riêng chỉ có trong những ngày Tết.

Tôm chua

Một món ăn nữa không thể vắng bóng trong mâm cỗ ngày Tết của người dân miền Trung đó chính là tôm chua, đặc sản của Huế mộng mơ. Vị ngọt bùi của tôm, béo ngậy của thịt, vị cay và thơm của riềng, tỏi ớt, vị chua của khế, chát của vả, hương của các loại rau thơm,… tất cả tạo nên một bầu trời ẩm thực hương vị, hòa quyện gắn kết hài hòa lẫn nhau trong món ăn.

Thịt ngâm mắm

Mỗi dịp Tết đến Xuân về thì món thịt ngâm mắm lại rất phổ biến đối với đại đa số người dân tỉnh miền Trung. Nguyên liệu chính là thịt heo hoặc thịt bò đều được sơ chế sạch sẽ, xong ngâm vào nước mắm đường đã được pha nấu theo một tỉ lệ nhất định. Món thịt này khi ăn có vị mặn, ngọt và thường ăn chung với rau trong món bánh tráng cuốn thịt heo.

Củ kiệu tôm khô

Nếu mâm cơm truyền thống ngày Tết của người Nam từ bao đời nay chẳng bao giờ thiếu hũ củ kiệu hay một đĩa tôm khô trộn củ kiệu hương vị chua chua ngọt ngọt đặc trưng. Điều đặc biệt ở miền Nam khác hẳn với miền Trung đó chính là củ kiệu thường không ăn cùng với bánh tét mà ăn kèm với tôm khô thành một món riêng biệt.

Chả bò

Trong bàn tiệc thiết đãi khách đến chơi nhà trong những ngày tết của người miền Trung bao giờ cũng có khoanh chả bò màu đỏ hồng. Với đủ vị mặn, ngọt, giòn, dai, cay hòa quyện với mùi thơm nồng đặc trưng của tiêu đen tạo nên món ăn không bao giờ thiếu trong dịp tết.

Lạp xưởng 

Một trong những món phổ biến của người dân ở miền Nam trong dịp tết mà bất kì ai cũng biết đến đó là món lạp xưởng. Cứ mỗi khi Tết đến Xuân về, nhu cầu tìm mua lạp xưởng lại tăng lên, bởi vì món ăn này không thể thiếu trong mâm cơm ngày tết của người dân Nam bộ. 

Với rất nhiều loại lạp xưởng từ tươi, khô, nạc, tôm, cá,… Lạp xưởng là một món ăn có nguồn gốc từ Trung Hoa và được nhiều người Việt Nam ta yêu thích. Chúng thường được làm từ thịt nạc và thịt mỡ lợn, xay nhuyễn hỗn hợp và trộn với rượu, đường rồi nhồi vào ruột lợn khô để và làm chín bằng cách lên men tự nhiên. 

Canh khổ qua nhồi thịt

Với mỗi gia đình Việt Nam thì món canh khổ qua nhồi thịt là một món ăn quen thuộc trong những ngày thường. Và nó cũng được sử dụng trong ngày Tết với ý nghĩa “khổ qua” – đẩy lùi những khó khăn đi qua, chào đón một năm mới đến. Không những thế, đây cũng là món ăn vô cùng bổ dưỡng giải nhiệt cơ thể trong những ngày Tết.

Trên đây là những món ăn không thể thiếu trong bất kỳ dịp tết nào của người dân Việt Nam. Chắc hẳn bạn cũng là một trong số những người may mắn được thưởng thức những món ăn này trong dịp tết năm nay. Chúc bạn có một năm mới tràn ngập sức khỏe, tràn đầy tiếng cười, có một chiếc bụng đủ để lấp đầy những món ăn truyền thống thơm ngon tròn vị này nhé!