Top 6+ làng nghề truyền thống Đà Nẵng mang đậm nét cổ xưa

Đà Nẵng thu hút khách du lịch không chỉ với những bãi biển tuyệt đẹp và khung cảnh thiên nhiên, mà còn với công trình xây dựng tiên tiến, đặc biệt là những cây cầu bắc qua sông Hàn ở trung tâm thành phố. Đà Nẵng cũng thu hút du khách bởi di sản văn hóa phong phú, bao gồm các làng nghề truyền thống Đà Nẵng 

Thuật ngữ “làng nghề truyền thống” không còn xa lạ với chúng ta, nó biểu thị một cái gì đó với bản sắc văn hóa và quốc gia quan trọng. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết và hiểu làng nghề là gì, mặc dù chúng ta thường xuyên nghe thấy trên tivi, sách báo và các ấn phẩm khác. Do đó, Hanami sẽ cung cấp cho bạn một cái nhìn tổng thể về cộng đồng nghề thủ công truyền thống của Việt Nam trong bài viết này.

Làng nghề truyền thống là gì?

Hiện nay, rõ ràng là các làng nghề truyền thống có thể được tìm thấy trên khắp Việt Nam ở tất cả các vùng của nó. Những làng nghề này có lịch sử hình thành và phát triển rất lâu đời, lưu truyền những nghề phổ biến được ông cha ta truyền lại từ đời này sang đời khác. Một mặt, việc duy trì làng nghề truyền thống sẽ góp phần giải quyết vấn đề việc làm của người dân trong vùng, đây vừa là mục tiêu, vừa là nguyên nhân.

Một thực thể hành chính xưa xửa xừa xưa được gọi là “làng nghề thủ công” là một địa điểm có dân số đáng kể, hoạt động có tổ chức và theo nghĩa rộng là các quy tắc và phong tục riêng. Ngoài việc là một cộng đồng nghề nghiệp, làng nghề còn chỉ những người cùng nghề chung sống hòa bình với nhau để tạo ra công ăn việc làm. Hợp tác kinh doanh, tăng trưởng kinh tế và bảo tồn nét độc đáo của địa phương là nền tảng vững chắc của các làng nghề.

Truyền thống là những tập tục được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác được phát triển trong một thời gian dài trong lối sống và suy nghĩ của một người. Tuy nhiên, không phải truyền thống nào cũng cần được lưu giữ và phát huy; chỉ nên ủng hộ những phong tục tốt đẹp của gia đình, dòng họ, đồng thời phải loại bỏ những gì lạc hậu, lạc hậu để giữ những truyền thống xấu. truyền thống tốt đẹp của gia đình, họ tộc và của đất nước Việt Nam nói chung.

Từ nghiên cứu trên, rõ ràng “Làng nghề truyền thống” là một địa phương, một vùng lãnh thổ mà phần lớn dân số kiếm sống bằng một nghề nghiệp cụ thể được truyền từ cha mẹ sang con cái. những người khác với sự công nhận rộng rãi về bản sắc văn hóa và dân tộc của họ.

>>> Xem thêm: Vẻ đẹp làng gốm Thanh Hà 500 tuổi giữa lòng Hội An

Bây giờ hãy cùng tìm hiểu top 5+ làng nghề truyền thống Đà Nẵng, một điều mà du khách đến đây ít khi biết đến ở thành phố biển miền trung Việt Nam đó là: Làng chiếu Cẩm Nê, Nước mắm Nam Ô, Bánh tráng Túy Loan và Làng đá Mỹ nghệ Non Nước , Làng nghề bánh khô mè, Làng nghề đá chẻ Hòa Sơn,…

Top 6 làng nghề truyền thống Đà Nẵng

Làng nghề truyền thống chiếu Cẩm Nê

Bạn sẽ cần di chuyển khoảng 40 phút để đến Làng Chiếu Cẩm Nê, nằm cách trung tâm thành phố Đà Nẵng khoảng 16 km về phía Nam. Làng nghề truyền thống Đà Nẵng – Làng chiếu Cẩm Nê nổi tiếng với nghề chiếu thủ công đúng như tên gọi. Chiếu Cẩm Nê có nhiều kích thước, màu sắc và kiểu dáng khác nhau và chúng có thể được thay đổi để đáp ứng nhu cầu cụ thể của khách hàng. Sậy và quả cầu cũng được lựa chọn cẩn thận; chúng thường là những cây cọ thẳng, nhẹ và khỏe. Các nghệ nhân ở Cẩm Nê hợp tác và chia sẻ kiến thức để sản xuất ra những sản phẩm chất lượng cao, vô cùng quý giá nhằm bảo tồn làng nghề lịch sử.

Nhiều tài liệu cho rằng làng nghề truyền thống Đà Nẵng – chiếu Cẩm Nê được tạo ra ở Hoằng Hóa, Thanh Hóa, sau khi người dân di cư từ Bắc vào Nam theo cuộc chinh phạt Champa của vua Lê Thánh Tôn vào thế kỷ 15. Thảm rộng và thảm hẹp, trơn và hoa chỉ là một vài trong số các loại mà Cẩm Nê tạo ra. Chiếu trơn là loại chưa nhuộm sợi trắng, không thay đổi màu sắc. Các sợi dùng để dệt chiếu được phơi khô nhẹ nhàng để khi hoàn thành chiếu vẫn có màu xanh.

Cũng như một số vùng khác, Làng nghề truyền thống Đà Nẵng Cẩm Nê không bắt buộc loại chiếu hoa phải dệt trắng trước khi đặt khuôn in hoa lên nền; thay vào đó, sợi phải được nhuộm màu đỏ, xanh lá cây, xanh lá cây hoặc vàng. Phẩm nếu chín được nhúng vào sợi, phơi khô rồi dùng để dệt chiếu. Chọn cây làm khổ và dệt khung là khâu phức tạp nhất trong nghề dệt chiếu. Chọn một cây thẳng, nhẹ và mạnh mẽ. Những cây cau già thường được các thợ thủ công ở Cẩm Nê dùng để đan lát.

Chiếu được dệt, phơi khô, sau đó dùng dây đay buộc chặt hai đầu chiếu để hai đầu chiếu không bung ra. Để giữ được nét nghệ thuật của chiếc chiếu, công việc này cũng phải thật khéo léo đòi hỏi sự tỉ mĩ trong từng công đoạn của các nghệ nhân tại Làng nghề truyền thống Đà Nẵng – Làng Chiếu Cẩm Nê

Làng nghề truyền thống nước mắm Nam Ô

Làng nghề truyền thống Đà Nẵng – Làng nghề nước mắm Nam Ô được hình thành từ khoảng đầu thế kỷ 20. Nam Ô là một cộng đồng đánh cá nhỏ hiện là một phần của Làng nghề truyền thống Đà Nẵng tọa lạc phường Hòa Hiệp và quận Liên Chiểu của Đà Nẵng.

Nó nằm ở cửa sông Cu Đê và dưới chân đèo Hải Vân. Nổi tiếng từ lâu với độ đạm cao, hương vị đặc trưng và phương pháp làm nước mắm truyền thống sử dụng nguyên liệu cá cơm là làng Nam Ô.

Được thành lập vào đầu thế kỷ 20, du khách không chỉ được quan sát quy trình bí ẩn tạo ra nước mắm tại Làng nghề truyền thống Đà Nẵng – Nước Mắm Nam Ô mà còn có thể chọn những sản phẩm hoàn chỉnh độc đáo làm quà hoặc thậm chí sử dụng cá nhân.

Người ta nói rằng “nước mắm” là cốt lõi của nấu ăn truyền thống Việt Nam, và dường như không thể có một bữa trưa Việt Nam mà không có một chén nước mắm trên bàn. Tuy nhiên, Làng nghề truyền thống Đà Nẵng nước mắm Nam Ô rất đặc biệt bởi công thức đặc biệt của người dân tại nơi này. Để giữ được độ đạm cao của cá, nước mắm Nam Ô được sản xuất bằng loại cá cơm chỉ được lấy từ những con cá có kích thước vừa phải được đánh bắt vào tháng 3 âm lịch. Để tạo ra hương vị đậm đà nhất từ nước mắm, người ta ngâm nước mắm trong chum làm bằng gỗ mít, để nơi tối, khô ráo, nhiệt độ thấp và tránh gió lùa.

Cách sản xuất nước mắm Nam Ô độc đáo chỉ sử dụng các nguyên liệu tự nhiên và phương pháp truyền thống là điều tạo nên hương vị đặc trưng và sự nổi tiếng của nước mắm Nam Ô. Cá cơm làm nước mắm Nam Ô được đánh bắt vào tháng 3 âm lịch. Phải chọn loại cá thích hợp, nếu không rửa qua nước ngọt thì cá sẽ mất ngon. Để đảm bảo nước mắm sạch và thơm, ché phải làm bằng gỗ mít, đáy ché có sạn và phải lọc nước mắm bằng rươi tươi. Thông thường, một ché có thể chứa được 200–300 kg cá, sau khi ủ sẽ cho ra khoảng 100–150 lít nước mắm loại 1. Còn lại lọc thành nước mắm loại 2, loại 3.

Làng đá mỹ nghệ Non Nước 

Phường Hòa Hải, quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng là quê hương của làng nghề truyền thống Đà Nẵng – Làng đá mỹ nghệ Non Nước hay còn gọi là làng đá Non Nước. Cộng đồng thủ công lịch sử này, nằm ở chân núi Ngũ Hành Sơn, nổi tiếng với các sản phẩm thủ công mỹ nghệ và chạm khắc đá có một không hai.

Theo người dân địa phương và các nghệ nhân lâu năm của Làng nghề truyền thống Đà Nẵng – làng đá mỹ nghệ Non Nước Đà Nẵng được hình thành từ lâu, khoảng cuối thế kỷ XVII, đầu thế kỷ XVIII. Huỳnh Bá Quát là cái tên đã có công sáng lập làng nghề truyền thống

Từ trung tâm thành phố, đi xe máy khoảng 25 phút là đến làng đá Non Nước, thuộc phường Hòa Hải, quận Ngũ Hành Sơn và được bao bọc bởi núi Ngũ Hành Sơn. Bạn sẽ được tận mắt chiêm ngưỡng những bức tượng Phật, các nhân vật anh hùng hay các nhân vật tâm linh với nhiều hình thù lớn nhỏ khác nhau tại làng nghề hình thành hơn 200 năm khiến địa điểm này trở thành điểm đến không thể bỏ qua khi đến đây tham quan Đà Nẵng. Ngoài ra, có đồ trang sức đá quý tuyệt đẹp. Các sản phẩm được tạo ra bởi những nghệ nhân tài hoa có tâm bằng sự kết hợp hài hòa giữa các yếu tố truyền thống và hiện đại.

Làng nghề truyền thống Đà Nẵng này hiện có hơn 500 cơ sở sản xuất, sản xuất ngày càng nhiều các sản phẩm mỹ nghệ độc đáo và đa dạng. Làng nghề được công nhận di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia vào năm 2014. Nơi đây cũng là điểm du lịch làng nghề nổi tiếng, thu hút rất nhiều du khách thập phương đến khám phá và chiêm ngưỡng những tác phẩm nghệ thuật đặc sắc.

 Linh vật phong thủy, vòng tay, đồ trang trí tóc, cối xay tiêu, cối giã gạo và các đồ trang sức khác là một số mặt hàng phổ biến nhất của làng Non Nước. Các mặt hàng trang trí độc đáo bao gồm bình đá và các tác phẩm điêu khắc sư tử, phượng hoàng và rồng đều có sẵn. Các vật phẩm được sử dụng trong lòng sùng kính tôn giáo, chẳng hạn như tượng Phật, Bồ Tát, Đức Mẹ Maria, Thánh Giuse và các vị thần khác.

Làng nghề bánh tráng Túy Loan

Làng nghề truyền thống Đà Nẵng bánh tráng Túy Loan là một làng cổ nằm cạnh bờ sông Tuy chảy ra sông Hàn, thuộc xã Hoà Phong, huyện Hoà Vang, cách trung tâm thành phố Đà Nẵng 15 km về hướng Tây. Nơi này nổi tiếng với bánh tráng từ trước năm 1975.

Để ngâm nước hai ngày, chọn loại gạo thơm, mềm, dẻo và đặc trưng là không bị nát và có mùi thơm nồng là những gì người ở đây làm ở Làng nghề bánh tráng Túy Loan. Tiếp theo, chỉ cần xay nó.

Sau khi gạo đã được xay, bạn cho thêm nước để nước vo gạo không quá loãng hoặc quá đặc. Bánh phải được lọc qua một cái rây để loại bỏ những lớp trấu còn sót lại để bánh được trắng và mịn. Điều này hỗ trợ trong việc tạo ra một sản phẩm mịn màng hoàn hảo và đều màu. Bạn phải cuộn bánh thật đều để bánh có độ dày như nhau.

Bạn không phải lo bánh bị cháy vì bánh được làm chín bằng hơi nước sôi nên bạn hãy đậy nắp và đợi vài phút cho bánh chín. Bánh sẽ ngon hơn nếu bạn trải ra khay và đem phơi nắng càng sớm càng tốt. Khi bánh khô hoàn toàn, gấp bánh lại thành dải và luôn đậy kín để giữ được hương vị. Lịch sử, phong tục và văn hóa của Việt Nam đã chứng kiến nhiều biến đổi.

Người Việt Nam và cả du khách nước ngoài đã quá quen thuộc với món bánh tráng bởi đây là món ăn kèm không thể thiếu trong nhiều món ăn truyền thống, đặc biệt là mì Quảng. Thành phần chính của bánh tráng ở đây được lựa chọn kỹ càng phải là loại gạo rất ngon được thu hoạch suốt vụ đông và vụ xuân.

Để làm cho sản phẩm hấp dẫn và đặc biệt hơn, các gia vị khác được thêm vào, bao gồm nước mắm, muối, đường, tỏi và mè. Khác với các vùng khác, bánh sau khi tráng được nướng trên lửa chứ không phơi dưới nắng giúp bánh không bị mốc.

Các cơ sở sản xuất bánh tráng có quy mô nhỏ, hoạt động theo hộ gia đình. Các đơn vị dân cư sử dụng hàng hóa sản xuất. Các cơ sở chỉ sản xuất trung bình 3-4 tháng một năm. Bánh tráng đã được nướng và có đường kính khoảng 50 cm là sản phẩm của làng.

Chất lượng bánh tráng được người dùng đánh giá cao, bánh tráng Túy Loan dày hơn các loại bánh khác. Ngày nay, làng nghề truyền thống Đà Nẵng -bánh tráng Túy Loan không chỉ là món ăn thông dụng trong vùng mà còn đi cùng du khách thập phương và phát triển thành đặc sản Đà Nẵng.

Làng nghề làm bánh khô mè Cẩm Lệ

• Vị trí: Làng Cẩm Lệ thuộc phường Khuê Trung, quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng.
• Đặc điểm: Bánh khô là đặc sản của vùng đất Quảng Nam – Đà Nẵng, nhưng có lẽ bánh khô mè sản xuất tại làng Cẩm Lệ là nổi tiếng thơm ngon hơn cả.

Làng nghề truyền thống Đà Nẵng – Làng nghề làm bánh khô mè Cẩm Lệ có 6 lò làm bánh khô mè, hơn 50 lao động, trong đó người đi “tiên phong” là bà Huỳnh Thị Điểu, tên thường gọi là bà Liễu. Bánh khô mè mang nhãn hiệu bà Liễu ngày nay khá nổi tiếng trên thị trường.

Nghề bánh khô mè có từ những năm 50 của thế kỷ XX. Làng nghề truyền thống Đà Nẵng – bánh khô mè Cẩm Lệ, nay thuộc khu vực Cẩm Bắc, phường Hòa Thọ Đông, quận Cẩm Lệ, cách trung tâm thành phố khoảng 7km. Trải qua bao thâm trầm thay đổi của cuộc sống bánh khô mè vẫn giòn ngọt thơm hương vị như thuở ban đầu.

Từ những năm 1950 của thế kỷ 20, bánh khô mè đã lên ngôi. Làng nghề truyền thống Đà Nẵng- Làng nghề bánh khô mè Cẩm Lệ xưa thuộc phường Hòa Thọ Đông, quận Cẩm Lệ, thuộc khu vực Cẩm Bắc, cách trung tâm thành phố khoảng 7 km. Bánh khô mè đã trải qua nhiều thay đổi lớn trong cuộc sống nhưng vẫn giữ được độ giòn, ngọt và thơm như thuở ban đầu.

Việc phát triển các làng nghề truyền thống Đà Nẵng được chính quyền địa phương và các doanh nghiệp ở Cẩm Lệ quan tâm, hỗ trợ từ năm 1998. Hiện có khoảng 20 hộ sản xuất. Bánh trước đây thường chỉ được nướng trong những ngày Tết. Bánh trước đây được sản xuất liên tục để phục vụ du khách.

Bột được đặt bên trong một khung hình vuông đã chuẩn bị sẵn và nướng. Để nấu ăn, mang đi tắm nước. Bánh được hấp chín trước khi nướng trên lò than. Khi bạn cần nướng bánh từ lửa to đến lửa nhỏ để bánh chín đều từ trong ra ngoài và tươi xốp thì hơi khó.

Cho mè vào bánh, rang vừa chín tới, có màu trắng ngà, cẩn thận kẻo cháy đen. Để tạo lớp ngoài bao phủ bánh, người ta sử dụng nước đường đã được đánh trên bếp than hồng. Sau khi rưới nước đường thì phủ lớp mè dày lên bánh để kết dính. Cuối cùng là công đoạn sấy khô.

Bên tách trà, những chiếc bánh vừng vàng ươm, giòn ngon đã được nhắc đến trong biết bao ca dao, tục ngữ Việt Nam. Tìm các khu vực bổ sung như vậy trên các cạnh của thành phố. để hòa mình hoàn toàn vào khung cảnh thanh bình và lối sống của người dân địa phương. Bạn chắc chắn sẽ có nhiều trải nghiệm thực tế hấp dẫn hơn.

Một chuyến tham quan làng nghề truyền thống Đà Nẵng –  làng nghề làm bánh khô mè Cẩm Lệ và ghé thăm một ngôi làng có niên đại từ 5 thế kỷ chắc chắn sẽ là những điểm nổi bật trong thời gian bạn ở Đà Nẵng. Làng làm bánh mè Cẩm Lệ.

Làng nghề đá chẻ Hòa Sơn

Sản phẩm đá chẻ Hòa Sơn làm ra không kịp để bán. Từ khi có nghề đá, cuộc sống của người dân ngày càng được nâng cao hơn rất nhiều. Nghề này còn tạo được công ăn việc làm cho nhiều người lao động từ Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi,… đến học nghề.

Nhiều người dân ở nơi đây đã phất lên làm giàu từ nghề này. Nghề đá chẻ đã giúp mọi người có được nguồn thu nhập và trở thành nguồn sống chính của nhiều người dân Hòa Sơn.

Sản phẩm đá chẻ được làm ra có đặc điểm cứng, bền sử dụng làm đá ốp tường, đá lát nền, lát sân vườn, bồn hoa, bậc thang,… Đá chẻ đã trở thành sản phẩm thông dụng và nhiều người sử dụng phổ biến trong các công trình, nhà ở, biệt thự, nhà hàng, quán cafe,…

LỜI KẾT

Thực tế rằng, các làng nghề truyền thống Đà Nẵng đang có nguy cơ mai một do sự lộng hành của các ngành nghề đang phát triển hiện nay. Ngoài ra, yếu tố con người là một vấn đề thách thức; phần lớn thợ thủ công làm tới “xưa nay hiếm”, thợ giỏi đếm đầu ngón tay, lớp trẻ không mặn mà. Phải có chiến lược phát triển bền vững để cứu các làng nghề truyền thống khỏi mai một.

Một trong những chiến lược đó là gắn làng nghề vào lĩnh vực du lịch và biến nó thành một địa điểm du lịch nổi tiếng. Qua những nhận định trên Hanami hy vọng các bạn có thể sớm ghé thăm và xây dựng những làng nghề này thành những làng nghề phát triển bậc nhất Việt Nam nói riêng và trên toàn thế giới nói chung, qua Top 5+ phía trên chúc bạn sẽ có một chuyến tham quan những làng nghề truyền thống Đà Nẵng một cách trọn vẹn nhất.